Cơn đói “ngôn từ” - Peter Svetina

Nơi tôi sống, những bụi cây sẽ chuyển xanh vào cuối tháng Tư hay đầu tháng Năm, và nhanh chóng bao phủ bởi đầy những con sâu bướm. Nhìn chúng như thể những mớ bông hay kẹo mật di động, nuốt hết chiếc lá này đến chiếc lá khác, cho đến khi những bụi cây bị lột trần trụi, trơ những cành khô.
Khi trưởng thành, lũ bướm bay mất. Tuy nhiên, những bụi cây không vì thế mà bị phá huỷ. Khi mùa hè đến, chúng lại mọc xanh um, đều đặn như một chu kỳ sự sống.
Đây cũng chính là hình ảnh phản chiếu của một nhà văn hay một nhà thơ. Họ sẽ bị “ăn sạch”, trở nên khô héo bởi trút ra sức lực để viết nên những câu chuyện hay những bài thơ của mình. Những tác phẩm mà khi họ hoàn thành, sẽ bay đi, đậu lại trên những trang sách và tìm được cho mình những độc giả. Điều này cứ thế mà lặp đi, lặp lại.
Điều gì sẽ xảy ra với những bài thơ và những câu chuyện kể?
Tôi biết 1 cậu bé phải phẫu thuật mắt. Khoảng 2 tuần sau ca mổ, cậu chỉ được phép nằm yên một chỗ và sau khi tháo băng tuyệt đối không được đọc gì trong 1 tháng. Cuối cùng khi cậu có thể cầm 1 quyển sách lên sau 1 tháng rưỡi, cậu đã cảm thấy như thể cậu ấy “xúc từng miếng ngôn từ” bằng một cái muỗng vậy. Như thể cậu ấy nuốt lấy chúng. Như thể cậu “ngấu nghiến” ăn chúng.
Và tôi cũng biết 1 cô bé với mong muốn sau này khi lớn lên sẽ trở thành một giáo viên. Cô bé bảo với tôi rằng: những đứa trẻ không được cha mẹ đọc sách cho thường sẽ nghèo khó.
Ngôn từ trong thi ca và những câu chuyện chính là “thức ăn” của chúng ta. Không phải thứ thức ăn nuôi sống cơ thể mà chúng ta làm đầy dạ dày của mình. Chúng là thứ thức ăn cho tinh thần và nuôi dưỡng tầm hồn chúng ta.
Khi ai đó đói khát, dạ dày họ réo sôi và miệng của họ khô khốc. Họ tìm kiếm thứ gì đó để ăn: 1 mẩu bánh mì, 1 tô cơm hay bắp, 1 con cá hay 1 quả chuối. Càng đói khát, mục tiêu của họ càng hẹp lại. Cuối cùng thì trở nên mù quáng trước tất cả ngoại trừ thực phẩm cứu vớt họ.
Sự đói khát ngôn từ lại dẫn đến những hậu quả khác, đó là sự u ám, sự lãng quên và tính kiêu ngạo. Những người trải qua sự đói khát đó không nhận ra rằng tâm hồn họ đã chai sạn. Họ đã bước đi mà không hề mảy may chú ý. Một phần tươi đẹp biết bao trong thế giới của họ đã bị đánh mất mà thậm chí họ chằng hề để tâm.
Cơn đói đó, cần phải được cứu vớt bởi thi ca và văn chương.
Nhưng đâu là hy vọng cho những người chưa từng biết đến tình yêu ngôn từ?
Đây này. Đó chính là cậu bé kể trên, hầu như đọc sách mỗi ngày. Đó chính là cô bé mà sau này đã lớn để trở thành một cô giáo, đọc sách cho các học sinh của mình, mỗi thứ sáu hàng tuần. Nếu cô quên, lũ trẻ sẽ nhắc cô ngay!
Còn những nhà văn và thi sĩ của chúng ta thì sao nhỉ? Khi mùa hè đến, họ lại xanh um. Một lần nữa, họ lại bị “nuốt sạch” bởi những câu chuyện và bài thơ của mình, để rồi chúng lại “bay” về muôn hướng. Như một chu kỳ không bao giờ ngừng lại…
Poster của Ngày sách thiếu nhi quốc tế, do hoạ sĩ Damijan Stepančič
#InternatinonalChildrenBooksDay
Bài viết do admin Nxb Trẻ dịch