Đại diện NXB Trẻ có 30 cuộc làm việc với các đối tác bản quyền của mình tại Hội sách lớn nhất thế giới Frankfurt Book Fair 2022 diễn ra trong 5 ngày từ 19 đến 23-10 ở Đức.
Dưới đây là bài ghi nhận về Hội sách Frankfurt 2022 của ông Nguyễn Thành Nam, Tổng biên tập kiêm Phó giám đốc NXB Trẻ:
Những người làm xuất bản “trở về nhà”
Những người tham dự Hội sách Frankfurt lần thứ 74 - năm 2022 đều bày tỏ niềm vui gặp mặt, như cuộc “trở về nhà” sau 2 năm đại dịch Covid-19. Chưa ai biết qua năm tình hình thị trường tốt xấu thế nào nhưng tất cả đều vui vẻ vì “gặp nhau trước đã”! Số lượng người làm ngành xuất bản toàn cầu tham dự hội sách là 93.000 người (năm 2021: 36.000 người, năm 2020 tổ chức trực tuyến). Dù số lượng tăng như vậy, nhưng so với trước đại dịch là ít hơn (giảm khoảng 30%).
Các NXB Nga không tham dự, Trung Quốc chỉ có một gian hàng (bình thường các NXB Trung Quốc phải chiếm cả một khu vực lớn). Các NXB Nhật cũng không đầu tư nhiều còn các NXB Iran rút lui giờ chót. Các nước Đông Nam Á có gian hàng Thái Lan, Malaysia, Philippines, Indonesia nhưng thiếu Việt Nam. Bù lại, đại diện nhiều NXB, công ty sách ở Việt Nam sang dự hội sách như Phương Nam (6 người), Thái Hà (5), Kim Đồng (4), Nhã Nam (2), Saigon Book (2), Đông A, Huy Hoàng, Alphabook…
Ông Juegien Boos, Chủ tịch Chủ tịch và CEO của Frankfurt Book Fair cho biết: “Hội sách cho thấy tầm quan trọng của việc gặp mặt trực tiếp của cộng đồng xuất bản thế giới, duy trì các mối quan hệ quý giá cũ và xây dựng những mối quan hệ mới, dù chỉ trong vài ngày”. Phát biểu của ông Boos đã nói rõ được mục đích cần thiết của việc tham gia hội sách. Sách được thảo luận nhiều ở Frankfurt năm nay mang tính toàn cầu và những vấn đề thời sự đương đại như về sự đa dạng, chia cắt xã hội, chiến tranh, lạm phát…
Chuyển ngữ - Chuyển giao - Chuyển đổi
Chủ đề Hội sách Frankfurt năm nay là “Translate, Transfer, Transform”, tạm dịch: “Chuyển ngữ (dịch thuật), Chuyển giao (ý tưởng), Chuyển đổi (cách thức đọc). Nhiều thảo luận về chuyện dịch thuật, và đặc biệt là các cuộc thảo luận về sách nói (Audiobook). Lần đầu tiên nền tảng Spotify cũng xuất hiện và chiếm vị trí trong hội sách. Ở Mỹ thị trường audiobook tăng 103,9%. Ở Canada e-book và audiobook chiếm 25% thị trường. Hai đơn vị làm sách nói Việt Nam là Fonos (2 người) và VoizFm (3 người) cũng lần đầu tiên đến Frankfurt và có các cuộc trao đổi trực tiếp với chủ sở hữu bản quyền sách.
Khách mời danh dự của hội sách (Guest of Honor) năm nay là Tây Ban Nha (họ từng là khách mời danh dự năm 1991). Tây Ban Nha mang theo 320 nhà triển lãm và gian hàng, với chủ đề “Spilling creativity” (Lan toả sự sáng tạo), có nhà vua Felipe VI và hoàng hậu Letizia Ortiz Rocasolano tham dự khai mạc. Doanh số bán sách của nước này đầu năm 2022 tăng 16% so với năm 2019.
NXB Trẻ làm việc đối tác
NXB Trẻ đã có 30 cuộc làm việc, trao đổi với các đối tác của mình để duy trì và phát triển mối quan hệ tốt đẹp lâu nay. Tin cho hay năm 2023 sẽ có dự án sách mới tiếp tục liên quan đến Harry Potter. Nhiều tác phẩm của “nữ hoàng trinh thám” Agatha Christie (1890-1976) vẫn tiếp tục xuất bản. Nhiều sách thiếu nhi có thể xuất bản tại Việt Nam. Các đối tác có chia sẻ khó khăn chung của ngành xuất bản thế giới gần đây là giá giấy tăng, lạm phát, chuỗi cung ứng khó khăn…
Nhìn sơ qua thị trường xuất bản các nước thì thấy truyện tranh manga là điểm nhấn. Chính vì thế mà ở Nhật tăng 2.1% sau 15 năm không tăng trưởng. Ở Nhật, manga chiếm 75% thị trường sách và e-manga chiếm 88% thị trường ebook. Ở Canada, manga tăng 62%, audiobook tăng 7%. Ở Pháp, sách cho trẻ em và comics tăng 65%. Ở Mỹ, toàn thị trường sách tăng 12,3%. Chỉ có duy nhất thị trường Trung Quốc là giảm 13,8% trong 6 tháng đầu năm 2022.
Lần đầu tiên, Hội sách Frankfurt cũng nhấn mạnh tới BookTok (hình thức giới thiệu sách và bán sách trên TikTok) - khi mà các BookTok trên thế giới đã đạt 84 tỷ lượt view! Tobias Henning – Tổng giám đốc TikTok tại Đức cho biết để BookTok thành công thì “Tất cả nằm ở nội dung. Phải có câu chuyện để kể!”.
NGUYỄN THÀNH NAM (Tổng biên tập kiêm Phó giám đốc NXB Trẻ)
