Tôi đọc tập truyện “Cánh đồng bất tận” không biết bao nhiêu lần, cứ có tâm trạng là tôi lại mang ra đọc và mỗi lần như thế tôi đều nghiệm ra được một thứ gì đó thật mới mẻ. Mặc cho đứa em nhà tôi bảo rằng, sao có một quyển truyện mà tôi lại đọc đi, đọc lại, bộ không biết chán hay sao? Tôi chẳng thà để nó nói tôi thật nhàm chán chứ không dứt được cái sự mê thích với từng con chữ của tập truyện.
Chưa bao giờ tôi mê thích đọc một truyện vừa như “Cánh đồng bất tận”, cùng với những truyện ngắn khác trong tập truyện cùng tên này đến thế! Phải chăng nó dung dị như tâm hồn tôi những lúc ấy? Tôi không biết, cứ có thời gian là lại đọc, lại ngẫm rồi nghiệm ra được một cái gì đó mới mẻ, cất riêng cho bản thân mình.
“Cánh đồng bất tận” là tập truyện ngắn của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư được xuất bản vào năm 2005, do nhà xuất bản Trẻ Ấn hành. Tập truyện gồm 14 truyện ngắn và cũng là 14 câu chuyện với những mảng màu sáng tối khác nhau nhưng hài hòa, mang cảm xúc của người đọc đi cho kì hết những hỉ, nộ, ái, ố của đời người.
Tập truyện mở ra với một âm hưởng man mác buồn của người cha lặn lội, làm đủ mọi cách để đi tìm đứa con gái thất lạc lúc nó mới 13 tuổi. Nhưng giữa biển người mênh mông rộng cùng trời cuối đất như thế, biết con gái đâu mà tìm. Rồi đến cái buồn của Mút Cà Tha khi mà trẻ con ở đó cứ lũ lượt lớn lên nhưng không mảy may quay trở lại quê nhà. Đến nỗi bác sĩ trẻ tên Văn cũng như bao người thanh niên khác, cũng không chịu đươc cái buồn nơi đây mà rời nó. Mút Cà Tha lại trở về với sự cô đơn vắng vẻ, “thèm người” đến lạ. Rồi đến những chuyện tình buồn rười rượi, của những “mối tình năm cũ”, của những chuyện tình lỡ bước sang ngang… 14 truyện ngắn như một thước phim thâu tóm hết linh hồn về tình người nơi mảnh đất Nam Bộ vốn mang chất buồn tự bao giờ. Giọng văn buồn mang đầy chất tự sự của Nguyễn Ngọc Tư khi mà nhà văn đi bút đến đâu ta lại đau điếng đến đó với sự trần trụi và thực đến nào lòng!
Sẽ thật là môt thiếu sót lớn nếu ta không nhắc về “linh hồn” của tập truyện – truyện ngắn Cánh đồng bất tận. Lần giở từng trang của Cánh đồng bất tận trong tập truyện ngắn cùng tên, tôi bất giác nhói lòng vì câu này "Đứa bé không cha nhưng chắc chắn sẽ được đến trường, sẽ tươi tỉnh và vui vẻ sống đến hết đời, vì được mẹ dạy, là trẻ con, đôi khi nên tha thứ lỗi lầm của người lớn...". Tôi không biết các bạn có cùng cảm xúc như tôi không, nhưng tôi chắc khi đọc truyện cũng như xem phim được chuyển thể thì chúng ta đều có một điểm chung là ĐAU.
Người ta bảo Nguyễn Ngọc Tư đã nói quá, đã bôi bác rẻo đất quê hương. Nhưng với tôi, phải yêu quê hương mình đến cùng ruột cùng gan mới có thể “bôi bác” nó thực đến như vậy. Vừa thực mà vừa đau!
Cánh đồng bất tận là một thiên truyện vừa, tái hiện một cách đậm nét và dứt khoát nỗi cám cảnh của nhà văn về kiếp người long đong, với những mảnh đời nghèo khổ, dặt dẹo nhưng họ vẫn bám đất, bám lấy cánh đồng nơi quê cha đất tổ, để rồi lang bạt cùng với nó đến cùng những BẤT TẬN.
Ngoài ra, Nguyễn Ngọc Tư còn làm toát lên cái hiện thực cay đắng, phũ phàng của những người phụ nữ tội nghiệp, họ bị lấy ra làm trò tiêu khiển, để thỏa mãn dục vọng của đàn ông mà không hề nhận lại được sự thương cảm từ người đàn ông ấy. Hay có một cuộc đời thê thảm như Nương khi đến cuối truyện cô phải trả giá bằng trinh tiết của mình cho những gì mà cha cô đã đối xử với những người phụ nữ mà ông từng “lường gạt” họ để trả thù đời, trả thù phụ nữ, bỡn cợt với tình yêu của những nhân tình thoáng qua đời mình.
Cô bé Nương có thai, cái thai của ai, chúng ta đều không biết nhưng biết chắc rằng Nương sẽ sinh nó, sẽ dạy dỗ nó nên người. Nương buông bỏ, không đặt cho nó những cái tên như Hận, tên Thù mà là Thương, là Nhớ, là Xuyến với mong ước con mình sẽ có một cuộc đời bình lặng, không khắc khoải, không u uất như mẹ của chúng và đặc biệt là không phải mang vào mình chiếc gông mang chữ HẬN. Và chất nhận văn được đẩy lên khi cuối truyện, Nguyễn Ngọc Tư không quên gửi gắm: “Là trẻ con, đôi khi nên tha thứ lỗi lầm của người lớn”, bởi người lớn nào cũng từng là trẻ con một thời!
Chất nhân văn của Nguyễn Ngọc Tư trong truyện có mặt ở khắp câu chữ, nhà văn đẩy nó đi liên tục, không lúc nào ta không thấy nó hiện hữu.
Cánh đồng bất tận vẫn còn đó, rọi soi và đâu đó vẫn còn có những kiếp người như Nương, như Điền phải lang thang trong cái quạnh quẽ của đời mình.
- Nguyễn Anh Trường -
#Cánh_đồng_bất_tận #nguyễn_ngọc_tư #nxbtre#review
✅ Thông tin chương trình review "SÁCH TRẺ & TÔI": https://bit.ly/2J1VNcJ
