Nhân dịp kỷ niệm 70 năm ngày truyền thống sinh viên học sinh (9/1/1950 – 9/1/2020), 90 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 – 3/2/2020), 45 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2020), Nhà xuất bản Trẻ trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc tiểu thuyết ÁO TRẮNG của nhà văn NGUYỄN VĂN BỔNG.
Trong kháng chiến, tác phẩm từng được NXB Văn Nghệ Giải phóng in, và được chuyền tay nhau lưu hành trong các căn cứ cách mạng. Tiểu thuyết Áo trắng này đã từng được dịch sang tiếng Hàn Quốc từ năm 1987, và là sách gối đầu giường của sinh viên Hàn Quốc trong cuộc đấu tranh chống chế độ độc tài Jeon Du Hwan. Trong 20 năm (1987 – 2007), tiểu thuyết Áo trắng đã được tái bản 35 lần tại Hàn Quốc. Tuy nhiên, các bản dịch trước đó đều được dịch từ tiếng Anh và tiếng Nga. Vào tháng 7/2006 tiểu thuyết này mới được dịch giả Bae Yang Soo dịch từ nguyên bản tiếng Việt. Bên cạnh những giá trị nghệ thuật đặc sắc trong tác phẩm, bạn đọc Hàn Quốc còn bị hấp dẫn bởi sự tái hiện sinh động của tác giả về phong trào yêu nước, phản kháng chính quyền Ngô Đình Diệm của giới tri thức đô thị miền Nam Việt Nam trong những năm 1959 đến 1961. Bối cảnh này có nét tương đồng với phong trào đấu tranh dân chủ ở Hàn Quốc những năm 1980, chống lại chế độ độc tài Jeon Du Hwan. Khi bắt tay vào dịch Áo trắng, dịch giả Bae Yang Soo đã bị cuốn hút vào câu chuyện đến độ ông tìm cách liên hệ với nguyên mẫu nhân vật chính của câu chuyện, chị Nguyễn Thị Châu và anh Lê Hồng Tư.
Đến nay, đây là lần đầu tiên NXB Trẻ chính thức in ấn và phát hành tiểu thuyết này– với với hy vọng rằng sẽ là tài liệu quý trong việc giáo dục truyền thống cho giới trẻ, nhất là các sinh viên học sinh trong giai đoạn hiện nay.
Tác phẩm được lấy bối cảnh đô thị miền Nam giai đoạn đầu của cuộc kháng chiến chống Mỹ - Diệm. Khi ấy đất nước ta đang trong cảnh chia ly, nhân dân sống trong áp bức, trong bối cảnh đó không thể không kể đến một lực lượng đấu tranh tiêu biểu: những học sinh, sinh viên. Những nhân vật, câu chuyện trong tác phẩm đều được lấy từ nguyên mẫu đời thực, câu chuyện của nữ sinh Nguyễn Thị Châu từ Biên Hòa và anh Lê Hồng Tư từ Tiền Giang cùng lên Sài Gòn học cùng những người bạn của mình và nhiệt huyết sôi nổi của tuổi trẻ đã viết nên trang sử truyền thống hào hùng của học sinh, sinh viên. Chị Nguyễn Thị Châu và anh Lê Hồng Tư đều bị địch bắt và tù đày; anh Tù Côn Đảo, chị tù ở trại Lê văn Duyệt, Thủ Đức, Phú Lợi…, dù phải trải qua mọi nhục hình tra tấn, anh chị vẫn một lòng kiên trung với cách mạng. Chị Châu còn là tác giả bài thơ “Áo trắng” nổi tiếng khắc trên vách trại giam “Áo trắng em chưa vướng bụi đời. Chưa từng mơ tưởng chuyện xa xôi. Nhưng nay gặp cảnh đời chua xót. Áo trắng này nguyện trắng mãi thôi…”.
Lấy nguyên mẫu 2 nhân vật anh Lê Hồng Tư và chị Nguyễn Thị Châu, nhà văn Nguyễn Văn Bồng đã viết nên tác phẩm Áo trắng với đôi bạn nhân vật chính tiêu biểu cho lớp học sinh trung học phổ thông thời bấy giờ: Hoàng và Phượng. Hoàng mơ ước được tự do làm khoa học, Phượng mơ về một ngày mình trở thành cô giáo, y tá. Thế rồi sau khi được giác ngộ cách mạng, bên cạnh việc học còn ra sức hoạt động đấu tranh vì đất nước, dân tộc, Phượng trở thành một cán bộ hoạt động nội thành gan dạ, dũng cảm, lập nên nhiều chiến công còn Hoàng là người phụ trách của cô.
Ngoài những nhân vật tiêu biểu trong tiểu thuyết, ta còn thấy bóng dáng của những điển hình khác làm nên vẻ muôn màu của lớp thanh niên đô thị miền Nam trong thời kỳ này. Là cô tiểu thư, là cậu trai nghèo hay kể cả những bạn trẻ của tầng lớp tiểu thư sản lúc đó, điểm chung của họ là khi được lý tưởng soi sáng đều trở thành những con người can trường, mưu trí hết lòng vì sự nghiệp chung. Kể cả khi bị bắt giam, trải qua bao cuộc tra tấn, cực hình trong chốn lao tù, Phượng, Hoàng, Thanh... vẫn giữ được niềm tin và lý tưởng của mình.
Lồng trong các sự kiện của cuộc đấu tranh của các học sinh, sinh viên nội thành trải qua là sự phát triển của cách mạng miền Nam như phong trào đồng khởi, sự ra đời của Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam và mối tình chớm nở giữa Phượng và Hoàng.
Trong dịp giới thiệu về cuốn tiểu thuyết Áo trắng lần này, ta sẽ có dịp gặp lại những nguyên mẫu trong tiểu thuyết. Nhân vật Phượng được lấy nguyên mẫu từ chính Phó Bí thư Thành Đoàn Sài Gòn – Gia Định Nguyễn Thị Châu, người vinh dự ba lần được gặp Bác Hồ, người đại diện cho học sinh sinh viên Việt Nam phát biểu trong Liên hoan Thanh niên sinh viên thế giới tạo tiếng vang lớn. Sau ngày giải phóng chị gặp lại anh Lê Hồng Tư từ Côn Đảo về, sau 15 năm dài đẵng đằng hai người đã viết tiếp câu chuyện tình một thời. Anh chị lại cùng nhau tiếp tục cống hiến hết mình cho xã hội.
Buổi trò chuyện cũng là dịp để lớp người đi trước và những thanh niên Việt Nam hôm nay cùng ngồi lại, trò chuyện chia sẻ và gợi nhớ về một thời quá khứ tuy gian lao nhưng hào hùng và đầy khát vọng. Ta sẽ thấy rằng những ước vọng, trăn trở của những người trẻ dù ở thời nào cũng có điểm chung. Nhìn về quá khứ để nói chuyện tương lai, biết lịch sử để xây dựng tốt cho hiện tại, đó là điều mà NXB Trẻ muốn hướng. Thế nên cuốn sách này không chỉ dành cho những người đi trước muốn ôn lại những kỉ niệm quá khứ mà còn thích hợp là tài liệu để thanh niên hôm nay học tập, tự rút ra những giá trị riêng cho mình.
Đôi nét về tác giả: Nói đến Nguyễn Văn Bổng (1921-2001) trước hết chúng ta nói đến một nhà văn hàng đầu của Văn xuôi Việt Nam hiện đại, một bút lực dồi dào với những tác phẩm văn học nổi tiếng như Cửu Long cuộn sóng, Con Trâu, Rừng U Minh, Tiểu thuyết Cuộc Đời, Sài Gòn ta đó,... Tham gia cách mạng từ năm 1945, ông là người cán bộ lãnh đạo văn nghệ xuất sắc của Đảng, cây bút chiến sĩ hàng đầu của Việt Nam.
Mọi thông tin cần biết thêm, vui lòng liên hệ: Minh Phúc: 0918.366.567, email: minhphuc@nxbtre.com.vn, nhalinhdt@gmail.com
Trân trọng
NHÀ XUẤT BẢN TRẺ
