Nuôi dưỡng tâm hồn - khơi nguồn tri thức

Bố mẹ tôi vào Nam kiếm việc khi tôi vào lớp 1 còn em Nghĩa mới lên 3. Hai đứa trẻ thơ dại ở nhà, bà nội chăm nom. Cuộc sống cứ êm đềm trôi qua, niềm vui nho nhỏ của ba bà cháu đó là những món quà bố mẹ tôi gửi ra Bắc mỗi khi có người quen nào về quê. Năm năm rồi, tôi vẫn giữ nguyên niềm háo hức mong chờ trong từng nhịp xe khi đi nhận quà như vậy.

Buổi chiều hè của tuổi lên 10 ấy thật đặc biệt, tôi đến đươc nơi cần đến và ngạc nhiên trước gói quà to và nặng mà bố mẹ gửi. Về đến nhà, ba bà cháu quây quần mở gói quà đặc biệt ấy: mấy bộ quần áo, và gói kẹo dừa, một bịch sữa, một phong thơ… và đặc biệt là sách - cơ man nào là sách. Mẹ viết trong thơ: “Mẹ mua được sách cũ, gửi cho hai con đọc. Hai con cố gắng học hành, chăm chỉ, ngoan ngoãn và nghe lời bà. Hôm nào mua được sách mẹ sẽ gửi thêm cho.” Những tập sách đầu tiên mẹ gửi cho tôi chính là những tập truyện nhỏ trong xê-ri “Kính vạn hoa” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Tôi biết đến nhà văn này từ dạo ấy.

Những tập truyện mẹ gửi, tôi đọc miết mấy ngày liền, bỏ cả trò que chuyền, nhảy dây, thả diều cùng tụi trẻ con trong ngõ để… ở nhà đọc truyện cùng với em Nghĩa. Những câu chuyện giản đơn mà ý nghĩa, nhẹ nhàng nhưng không kém phần sâu sắc, hài hước và thú vị vô cùng…Tôi đã yêu những cuốn truyện này vì lẽ đó. Đôi lúc tôi còn tưởng tượng rằng nhà văn Nguyễn Nhật Ánh chắc là có cái đầu… bự lắm, dễ phải bự hơn đầu tôi gấp mấy lần - như vậy thì nhà văn mới có thể viết được những câu chuyện hay như vậy. Tôi ôm ấp hi vọng trở thành nhà văn, và tưởng tượng hạnh phúc một ngày nào đó có rất nhiều độc giả yêu quý cuốn sách của mình, như tôi yêu quý những cuốn sách của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh vậy.

Tập truyện “Kính vạn hoa” đã giúp tôi hình dung về một Sài Gòn nhộn nhịp nhưng cũng ấm áp tình thân, những con người xởi lởi và sống rất tình nghĩa. Hình dung ấy giúp tôi “yên tâm” hơn về thành phố mà bố mẹ tôi đang mưu sinh. Thấy tôi cứ ôm rịt mấy cuốn truyện, lại còn kể lại những gì hấp dẫn đã đọc trong truyện nữa, tụi con nít trong xóm sinh tò mò và cũng “thèm” đọc lây. Chẳng dễ gì để nịnh nọt tôi cho mượn sách: bao nhiêu xoài, ổi, cóc, doi tụi trẻ đều “cống” hết cho tôi. Mà nào đã xong, tôi còn đưa ra giao kèo, đó là: không được làm quăn, làm nhàu sách, làm bẩn sách…Vi phạm là tôi cạch mặt, lần sau đừng có mà mượn sách của tôi nữa. Cứ mải mê đọc, mải mê cười và tưởng tượng, Nguyễn Nhật Ánh đã cùng tôi và tụi trẻ trong ngõ đi qua những năm tháng tuổi thơ êm đềm và hồn nhiên như vậy. Đọng lại tuổi lên 10 của tôi là những buổi chiều vàng ươm nắng, gió mát êm đềm, tôi cùng em Nghĩa ngồi trên cái chõng nhỏ, dưới giàn mướp hoa vàng và tự do thả hồn vào những trang văn xinh tươi quá đỗi. Tôi đã nuôi một ước vọng nhỏ nhoi, đó là một lần được vào thăm Sài Gòn, một lần gặp những “nhân vật” – những người bạn trong “Kính vạn hoa” của tôi một lần. Tôi vẫn nuôi ước vọng đó đến tận bây giờ.

Mẹ vẫn hay mua được sách cũ và gửi ra đều đều cho chị em tôi. Những cuốn sách không còn mới, nhưng mẹ đã vuốt lại phẳng phiu, có cuốn bị rách, mẹ còn dán lại, bọc lại cho chúng tôi nữa. Mẹ sợ một chút vô tâm của trẻ thơ làm cho cuốn sách sẽ không còn lành lặn. Mẹ yêu sách như vậy nhưng chẳng thể thực hiện được ước mơ đi học còn dang dở từ năm 9 tuổi của mình, nên mẹ nối dài giấc mơ ấy, gửi gắm vào chúng tôi. Mẹ đã truyền cho chúng tôi tình yêu tri thức thông qua những trang sách người tìm được trên đường đời. Những cuốn sách trải qua cuộc hành trình dài từ Nam ra Bắc, chở nặng cả tình yêu thương của mẹ xa quê. Chính mẹ và những trang văn tươi mát của Nguyễn Nhật Ánh đã truyền cho tôi tình yêu văn học, giúp tôi hình thành thế giới quan và bước đầu định hình ước mơ tương lai của mình. Đến với Nguyễn Nhật Ánh, đến với những trang văn -  đó dường như là cái duyên của tôi với văn học.

Tôi bây giờ đã là cô sinh viên khoa văn, em trai nhỏ giờ đã là cậu học sinh chuyên lí trường Quốc gia còn tụi trẻ con của xóm nhỏ ngày ấy thì đều đã là những sinh viên đại học. Mẹ tôi đã xa Sài thành, trở về bên ruộng lúa, luống khoai. Chúng tôi không còn nhận được những cuốn sách cũ của mẹ như ngày xưa nữa. Do thuận lợi về ngành học, tôi có điều kiện được đón đọc những cuốn sách mới nhất của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, và dù cho có đọc, có nghiên cứu thật nhiều những tác phẩm nổi tiếng của  rất nhiều nền văn học khác trên thế giới nhưng trở về với những trang văn dung dị và mộc mạc của Nguyễn Nhật Ánh, tôi như bắt gặp lại một “mảnh hồn làng” thân thuộc của mình. Tôi đọc Nguyễn Nhật Ánh, để đọc cho một tuổi thơ đã qua, cho những yêu thương và kỉ niệm ngọt ngào còn lại mãi trong tâm hồn…

Trên giá sách của tôi bây giờ chẳng còn quyển sách nào của tác giả Nguyễn Nhật Ánh cả, đơn giản là bởi tôi đã tặng hết những cuốn sách đó cho đàn em nhỏ rồi. Mẹ và nhà văn đã tặng cho tôi một tuổi thơ diệu kì, tôi muốn rằng có thể truyền trao, san sẻ một phần tuổi thơ ấy cho đàn em. Cảm ơn nhà văn Nguyễn Nhật Ánh đã gửi gắm những ước mơ vào những trang văn học trò.

 NGUYỄN THỊ NGÂN (Vĩnh Phúc)