Tiểu thuyết "Mình và họ" của Nguyễn Bình Phương đã thắng giải Sáng tác về biên giới, biển đảo. Câu chuyện kể về quá trình đi lên đi xuống của Hiếu – người em của một tù binh trong chiến tranh biên giới phía Bắc đi tìm lại quãng đường chiến trận mà anh mình đã trải qua năm 1979 thông qua những ghi chép rời rạc trong nhật ký để lại. Lồng trong câu chuyện là chuyện kể về biên giới hôm nay trong chuyến đi lên với những đổi thay nhưng vẫn đượm đầy không khí của quá khứ oanh liệt tháng 2-1979 và sự kiện năm 1984. Bên cạnh là câu chuyện đi xuống được dẫn dắt từ sự kiện thủ ác của Hiếu và người tình trên chuyến xe áp giải. Và nổi trội hơn cả là câu chuyện chiến đấu ngoan cường của quân và dân vùng biên Tuyên Quang trong sự kiện 1979-1989. Mình và họ vì thế không là chuyện của quá khứ mà là của hôm nay với bao nhiêu trở trăn và bất cập, mà điểm xuyết là cảnh quan núi rừng biên giới với bao vẻ hoang sơ và trầm mặc.
Ngày 22-11, tại Hà Nội, Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức trao giải thưởng Sáng tác về biên giới, biển đảo giai đoạn từ 1975 đến nay. Trong một bài trả lời phỏng vấn mới đây với Tuổi Trẻ, PGS.TS, nhà phê bình Phạm Xuân Thạch đánh giá rất cao tác phẩm này và cho rằng nó xứng đáng phải được trao một giải thưởng quan trọng nào đó.
Năm 2015, cuốn này đã được Hội Nhà văn Hà Nội trao giải thưởng hằng năm của hội này.
Ông Hữu Thỉnh cho biết cuốn này khi ra mắt vào 5 năm trước đã gây lên một cuộc tranh luận trong bạn đọc và trong ban giám khảo giải thưởng hằng năm của Hội Nhà văn Việt Nam. Lúc đó, Hội Nhà văn Việt Nam cân nhắc trao giải cho tác phẩm này, nhưng đã vấp phải một số phản đối vì "cái kết ác quá".
"Lúc đó tình hình khác bây giờ, sau 5 năm chúng tôi thấy tác phẩm này rất có giá trị, đáng được khẳng định, trao giải nhất. Vấn đề bảo vệ biên giới đáng trân trọng. Cuộc chiến đấu với một đối phương giống ta, thuộc ta thì đội ngũ của ta phải trong lên, sạch lên để tăng sức mạnh nội lực mới có thể chiến thắng được, nên cái kết ấy là dũng cảm", ông Hữu Thỉnh nói về Mình và họ.
NXB TRẺ